8 porad, jak uchronić system spawania przed starzeniem

Przede wszystkim: jeśli używa się wysokiej jakości systemu spawania, którego podzespoły można łatwo konserwować i naprawiać, będzie on dłużej nadawał się do spawania. Ale nawet żywotność bardzo zaawansowanych urządzeń najwyższej klasy można jeszcze wydłużyć, stosując kilka prostych sposobów. Przedstawimy 8 praktycznych porad, jak niewielkim wysiłkiem można wydłużyć okres eksploatacji systemu spawania.

Nic nie trwa wiecznie — i nawet najbardziej trwały, przemysłowy system spawania ulegnie kiedyś zużyciu. Systemy spawania są bowiem także „urządzeniami” — czyli im bardziej troskliwie się z nimi obchodzimy, tym dłużej zachowują sprawność. To jasne. Co jednak konkretnie można zrobić, aby dłużej mieć pożytek z systemu spawania?

1) Regularne kontrolowanie stanu części eksploatacyjnych

Najważniejszymi częściami eksploatacyjnymi w systemie spawania MIG/MAG są końcówka prądowa, prowadnik drutu i dysza gazowa. Dobre systemy spawania do zastosowań przemysłowych są standardowo uodpornione na uszkodzenie części eksploatacyjnych. Zanim dojdzie do uszkodzenia całego systemu, urządzenie lub odpowiednia funkcja wyłączy się automatycznie. Zostanie wyświetlony komunikat o błędzie.

Jeśli jednak ktoś decyduje się na „tanie urządzenia”, nie powinien polegać na nich w 100%: Uszkodzenia mogą wystąpić np. wtedy, gdy z powodu zapchanej końcówki prądowej podajnik drutu nie funkcjonuje poprawnie, a słaby silnik ulega przegrzaniu i szybciej się zużywa. Albo gdy drut spawalniczy przejdzie przez uszkodzony prowadnik drutu i uszkodzi przewody wody chłodzącej lub nawet biegnący w nim przewód elektryczny.

Ogólna zasada: Im częściej jest kontrolowany stan części eksploatacyjnych, tym rzadziej zdarzają się nieplanowane przestoje — i tym lepsza jest dyspozycyjność systemu spawania. Co można zrobić, aby przedłużyć żywotność części eksploatacyjnych, dowiesz się z artykułu Części eksploatacyjne w spawaniu metodą MIG/MAG: 4 skuteczne sposoby, aby zaoszczędzić na końcówkach prądowych i dyszach gazowych.

2) Monitorowanie poziomu płynu chłodzącego

Mocne źródła energii MIG/MAG i TIG są z reguły chłodzone cieczą. Spawacze powinni wyrobić sobie nawyk regularnego kontrolowania poziomu płynu chłodzącego w swoich urządzeniach — i dolewania go, zanim poziom osiągnie dolny limit. Jest to ważne z dwóch powodów:

z jednej strony unika się przestojów, ponieważ dolanie płynu chłodzącego nie będzie konieczne akurat wtedy, gdy przerwa w pracy jest najmniej dogodna — przykładowo na nocnej zmianie. Z drugiej strony, ma się zawsze przygotowany zawczasu odpowiedni płyn chłodzący pod ręką.

3) Nie dolewać ani wody, ani coli: tylko używać zalecanego płynu chłodzącego

Oryginalny płyn chłodzący ma decydujący wpływ na żywotność układu chłodzenia systemu spawania. Należy używać wyłącznie tych płynów chłodzących, które są zalecane przez producenta. Lepiej darować sobie improwizowanie z zagadkowymi „zamiennikami”, którymi bywa niekiedy woda demineralizowana lub cola.

Dlaczego jednak nieodpowiedni płyn chłodzący skraca żywotność systemu spawania — i dlaczego czysta woda miałaby wyrządzić szkody?

Woda jako chłodziwo — ogólne informacje: Zasadniczo należy unikać stosowania wody jakiegokolwiek rodzaju, ponieważ zawarte w niej cząstki, sole i minerały osadzają się na przewodach lub złączach i z czasem powodują korozję.

Woda z kranu z zawartością wapnia, który odkłada się w miarę upływu czasu: Stosowanie wody, której stopień twardości przekracza określony poziom, powoduje powolne osadzanie się wapnia lub węglanu wapnia na przewodach, przez które przepływa podgrzana woda chłodząca. W systemach spawania postępujące „zakamienienie” przewodów utrudnia cyrkulację wody chłodzącej i osłabia chłodzenie.

Rozwój alg: Wlewanie wody z kranu może ponadto spowodować rozwój alg w zbiorniku. Oznaką rozwoju alg jest narastająca stopniowo śliska warstwa na dnie i ścianach zbiornika. W obiegu chłodniczym te osady mogą m.in. uszkodzić pompę układu chłodzenia.

Dobre płyny chłodzące do systemów spawania wyróżniają się następującymi właściwościami:

• Działanie antykorozyjne
• Niepalność
• Obniżona temperatura zamarzania (w Europie Środkowej co najmniej -10 stopni)
• Ekologiczna utylizacja

4) Kontrolowanie sprawności pompy

Pompa płynu chłodzącego stanowi centralny element każdego układu chłodzenia cieczą. Dlatego warto regularnie kontrolować sprawność pompy płynu chłodzącego. Zakłócenie przepływu w obiegu chłodniczym lub niesprawna pompa mogą znacznie skrócić żywotność systemu spawania — tym bardziej, że nieodprowadzone ciepło atakuje cały system.

Sprawność obiegu chłodniczego systemu spawania można łatwo skontrolować, sprawdzając, czy pompa pracuje i jej siła ssania jest wystarczająco duża. W tym celu należy odłączyć przewód powrotny i pozwolić, aby woda przez około 1 minutę spływała do wiadra. Jeśli w wiadrze znajdzie się co najmniej 1,5 l wody, układ jest sprawny. Jednocześnie należy sprawdzić, czy ilość płynu chłodzącego jest wystarczająca — tym bardziej, że suchobieg pompy oznacza z reguły jej uszkodzenie.

5) Szybki test wentylatora

Prawie wszystkie urządzenia, w których są zamontowane podzespoły elektroniczne, także systemy spawania wymagają dobrze działającej wentylacji. Jeśli się to zaniedba, elementom elektronicznym, jak płytki drukowane lub elementy sterowania, grozi przegrzanie, a w konsekwencji poważna awaria. Szczególnie podstępne są drobne usterki wentylatora, które przez dłuższy czas pozostają niezauważone.

W wielu urządzeniach wentylator standardowo pracuje jeszcze przez pewien czas po wyłączeniu, aby odprowadzać z urządzenia ciepło resztkowe — a czasami także prąd resztkowy. Za pomocą szybkiego testu można po wyłączeniu łatwo sprawdzić, czy wentylator spełnia swoje zadanie: można posłuchać, czy występuje odgłos pracy wentylatora, lub zajrzeć, czy jego elementy są w ruchu.

6) Przedmuchiwanie: oczyszczanie systemu spawania z pyłu

Nadmiar pyłu może negatywnie wpływać na sprawność elementów mechanicznych i elektronicznych w systemie spawania — a tym samym trwałość całego systemu.

Najlepszą bronią w walce z pyłem jest sprężone powietrze: W celu zapewnienia ciągłej wentylacji wystarczy zazwyczaj regularnie wydmuchiwać sprężonym powietrzem pył z żeberek chłodnicy systemu spawania.

Co najmniej raz na rok fachowiec z odpowiednimi uprawnieniami, jak np. elektryk zakładowy, powinien otworzyć system spawania i przedmuchać także jego wnętrze. Zwłaszcza w przypadku „wrażliwych” elementów, jak płytki drukowane, wskazane jest zachowanie ostrożności: nie należy kierować strumienia sprężonego powietrza z bliska na delikatne części.

7) Prawidłowa obsługa i przechowywanie systemu spawania, także jeśli akurat się go nie używa

Dobre przemysłowe systemy spawania są wprawdzie bardzo solidne, ale także w ich przypadku warto przestrzegać pewnych zasad, jeśli przez dłuższy czas nie są używane:

Unikanie silnie zapylonych miejsc: Jak już wspomniano, system spawania nie lubi nadmiaru pyłu — także wtedy, gdy przez dłuższy czas jest wyłączony z eksploatacji.

Unikanie wilgoci: Systemu spawania nie należy przechowywać w pomieszczeniach mokrych i wilgotnych. Wilgoć mogłaby spowodować korozję i uszkodzenie niektórych elementów, jak wózek lub panele obudowy, przez co urządzenia szybciej się starzeją.

Odłączanie systemu z sieci zasilającej: Nieużywane urządzenie należy odłączać od sieci zasilającej. W trybie czuwania system spawania także zużywa energię. Przewód zasilający powinien być odłączony przede wszystkim dlatego, aby uchronić elektronikę przed uszkodzeniami wskutek przepięcia wywołanego ewentualnymi wyładowaniami atmosferycznymi.

8) Korzystanie z pakietów serwisowych producenta

Im bardziej zna się swój system spawania, tym lepiej: należy przeczytać instrukcję obsługi i kierować się zaleceniami producenta. Często można dowiedzieć się z niej rzeczy, których się jeszcze nie wie o swoim systemie spawania.

Markowi producenci, którzy pilnują jakości, są często sami zainteresowani tym, aby ich urządzenia jak najdłużej nadawały się do użytku. Najwygodniej jest przedłużyć żywotność systemu spawania, zamawiając pakiet serwisowy producenta. Od serwisu dostawcy systemów spawania można wtedy także uzyskać na miejscu odpowiedzi na konkretne pytania dotyczące pielęgnacji i konserwacji.

Fronius oferuje modułowe pakiety serwisowe zawierające powiązane ze sobą usługi. Konstruowanie trwałych systemów spawania, które można łatwo naprawiać, jest ważnym elementem strategii zrównoważonego rozwoju Fronius.

Podsumowanie: Jeśli kupujesz wysokiej klasy urządzenia, stosujesz się do tych rad i regularnie pielęgnujesz oraz konserwujesz swoje urządzenie, Twój system spawania ma duże szanse służyć Ci przez wiele lat.